Kolej Sowiogórska powstała dla potrzeb lokalnego transportu towarowo- osobowego. Przecinając Gory Sowie i częściowo Bardzkie, przez Przełęcz Srebrną łączyła Dzierżoniów ze Ścienawką Średnią. Pieszyce wraz z sąsiednimi miastami były ośrodkiem przemysłu włókienniczego, zaś kopalnie z okolic Nowej Rudy wydobywały niezbędny fabrykom węgiel kamienny. W 1899 r. powstała spółka akcyjna Eulengebirgsbahn AG zu Reichenbach, która pod koniec tegoż roku rozpoczęła budowę linii. Otwarcie pierwszego odcinka kolejki nastąpiło 1 czerwca 1900 r., kiedy to pierwszy pociąg z Dzierżoniowa dotarł do Pieszyc, a już w grudniu pojawił się w Srebrnej Górze. Jednocześnie od połowy roku trwały prace przy przedłużeniu linii do Ścinawki Średniej. Był to trudny odcinek ze względu na znaczne różnice wysokości. Maksymalne nachylenie na odcinku Nowa Wieś Kłodzka - Przełęcz Srebrna wyniosło 5% a na odcinku Srebrna Góra - Przełęcz Srebrna nawet 6%. Wykonano głębokie wykopy w litych skałach, dwa wiadukty, wysokie nasypy kolejowe oraz drugą stację Srebrna Góra Twierdza.
Na odcinku o dł. 6,6, km Srebrna Góra - Nowa Wieś Kłodzka zastosowano system kolei zębatej typu Abta, co było ewenementem w skali europejskiej. Odcinek ten obsługiwały specjalne parowozy, określane jako adhezyjno-zębate, które w Srebrnej Górze miały swoją parowozownię. Manewry z wymianą lokomotyw były atrakcją dla podróżujących turystów. Średnia prędkość pociągu wynosiła tu 9,6 km/h. Kolejnym etapem rozbudowy Kolei Sowiogórskiej było jej przedłużenie do Radkowa i kamieniołomów. Oprócz przewozów towarowych duże znaczenie miał ruch pasażerki, wożąc pielgrzymów do Wambierzyc i turystów udających się na Szczeliniec. Odcinek nazwano Heuscheuergebirgsbahn – Koleją Stołowogórską. Całkowita długość torów obydwóch kolei wynosiła 75 km bez bocznic prywatnych. Na trasie były 23 stacje i przystanki połączone linią telefoniczną.
W 1908 r. uruchomiono linię dł. 12,7 km łączącą Ząbkowice Śląskie ze Srebrną Górą, co wpłynęło na zwiększenie ruchu osobowego. Wybuch I wojny światowej oraz ogólnoświatowy kryzys lat trzydziestych przyczynił się jednak do stopniowego upadku Kolei Sowiogórskiej. Pierwszy odcinek torów rozebrano już w połowie 1933 r.
Dziś dawne trasy kolei służą turystom jako szlaki rowerowe, między innymi w Pieszycach [więcej>>>], czy pomiędzy Srebrną Górą [więcej>>>], a Ząbkowicami Śląskimi [więcej>>>].
|